Żelazo jest niezbędnym pierwiastkiem, który pełni znaczącą role w tworzeniu hemoglobiny. Większość żelaza w ustroju jest związana z hemoglobiną (70%), ferrytyną i hemosyderyną, które odpowiadają za magazynowanie żelaza w komórkach oraz transferynę (białko transportujące żelazo). Obniżony poziom żelaza we krwi obserwuje się przy niedokrwistościach chorób przewlekłych, zakażeniach, nowotworach oraz stanach zapalnych. Niedobór żelaza wpływa także na obniżenie odporności organizmu.

Badanie poziomu żelaza wykonywane jest w celu wykrycia nieprawidłowości związanych z poziomem żelaza występującym m.in. 
- w niedokrwistości z niedoboru żelaza i hemochromatozie,
-  w przypadku podejrzenia niedokrwistości, hemochromatozy,
- u pacjentów po obfitych krwawieniach oraz z problemami jelitowymi, 
- podczas wzmożonego zapotrzebowania na żelazo (dzieci, kobiety w ciąży).

Osoby szczególnie narażone na niedobór żelaza w organizmie to:
- kobiety (miesiączkujące, ciężarne, karmiące)
- dzieci
- sportowcy
- osoby nie dietach niedoborowych
- osoby w podeszłym wieku
- wegetarianie (jeśli dieta jest źle zbilansowana)
- chorzy z zaburzeniami wchłaniania (celiakia, NChZJ)
- osoby otyłe

* krew żylna, surowica